Làm gì để hết chếnh choáng sau uống rượu bia?

Những buổi ăn uống, tụ tập cuối năm thường khiến nhiều người uống quá chén, gây chóng mặt, nôn nao vào ngày hôm sau. Tình trạng này xảy ra vì nhiều lý do.

Rượu ức chế vasopressin, một loại hormone khiến thận giữ nước, khiến bạn đi tiểu nhiều, mất nước, nhức đầu dữ dội, khát nước và cảm thấy mệt mỏi. Rượu cũng có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày, gây buồn nôn và đau dạ dày, làm gián đoạn giấc ngủ, dẫn đến mệt mỏi và cáu kỉnh.

Một số người dễ say hơn những người khác, tùy thuộc vào cách cơ thể chuyển hóa rượu. Khi bạn uống rượu, các enzym trong gan sẽ phân hủy rượu thành acetaldehyde – một sản phẩm phụ độc hại có thể gây ung thư. Một số bằng chứng cho thấy acetaldehyde có thể là thủ phạm đằng sau tình trạng nôn nao.

Nghiên cứu cho thấy những người mang biến thể di truyền làm chậm khả năng loại bỏ acetaldehyde khỏi máu của acetaldehyde đặc biệt dễ bị nhiễm độc nặng, ngay cả sau khi uống một lượng rượu tương đối nhỏ. Biến thể di truyền này đặc biệt phổ biến ở những người gốc Á.

Thuốc giải rượu trên thị trường có tác dụng làm giảm cảm giác nôn nao bằng cách loại bỏ acetaldehyde ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, một nghiên cứu năm 2021 đánh giá 82 phương thuốc giải rượu có bán trên thị trường không cho thấy bất kỳ hiệu quả nào và thường chứa hàm lượng vitamin quá cao. Nhiều loại có chứa N-acetylcysteine, chỉ được bán theo toa.

Mức độ choáng phụ thuộc vào sự gia tăng nồng độ cồn trong máu khi uống rượu. Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng cơ thể phân hủy rượu càng nhanh thì tình trạng nôn nao càng nghiêm trọng.

Một trong những quy tắc quan trọng nhất để tránh nôn nao là Không uống rượu khi bụng đói. Julia Zumpano, chuyên gia dinh dưỡng của Phòng khám Cleveland, khuyên bạn nên ăn một bữa chính hoặc bữa ăn nhẹ nếu bạn định uống rượu. Điều này có thể làm chậm tốc độ rượu đi vào máu, giảm tỷ lệ say.

Nghiên cứu đăng trên Tạp chí Dược lâm sàng của Anh cho thấy ăn trước khi uống rượu làm giảm đáng kể nồng độ cồn trong máu, đồng thời giúp đẩy nhanh quá trình đào thải cồn ra khỏi máu. Các nhà khoa học phát hiện ra rằng bữa ăn giàu protein có thể tạo ra nồng độ cồn trong máu thấp hơn so với bữa ăn nhiều chất béo hoặc tinh bột.

Người dễ say cần tránh rượu đen, vì chúng chứa nhiều đồng loại – sản phẩm phụ của quá trình lên men có thể khiến tình trạng nôn nao trở nên tồi tệ hơn. Một số nghiên cứu cho thấy các triệu chứng nôn nao tăng lên khi mọi người tiêu thụ đồ uống có nồng độ đồng loại cao. Ví dụ, rượu bourbon sẽ có tác dụng gây choáng lâu hơn rượu vodka, loại rượu không chứa đồng loại.

Sau mỗi ly rượu, bạn có thể uống một ly nước, giúp giữ cho nồng độ cồn trong máu không tăng quá nhanh và tránh mất nước. Tiến sĩ Zumpano cho biết rượu là chất lợi tiểu, khiến cơ thể mất nước một cách tự nhiên.

Sau một đêm uống quá chén và tỉnh dậy trong tình trạng đầu óc choáng váng, các chuyên gia khuyên bạn nên thử chế độ ăn uống BRAT, bao gồm chuối, cơm, sốt táo và bánh mì nướng. Thực đơn này ban đầu được thiết kế cho trẻ em bị đau bụng, nhưng nó cũng rất hiệu quả đối với chứng nôn nao sau khi uống rượu. Nếu bạn cảm thấy buồn nôn vào buổi sáng, bạn nên ăn những thức ăn nhẹ thay vì một bữa ăn no.

Tiến sĩ Zumpano cho biết: “Chế độ ăn BRAT rất dễ tiêu hóa, giúp kiểm soát lượng thức ăn nạp vào. Các món ăn nhiều dầu mỡ vốn khó tiêu, lưu lại lâu trong dạ dày và gây cảm giác khó chịu”.

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng gừng giảm buồn nôn, nôn nao cho phụ nữ mang thai, say tàu xe và các tình trạng khác. Bạn có thể thêm gừng tươi vào đồ uống của mình hoặc mua thực phẩm có bổ sung dừng. Tuy nhiên, cách tốt nhất để giải rượu là uống trà gừng hoặc nhai gừng sống. Công thức pha trà gừng bao gồm vài lát gừng tươi đập dập, đun với nước sôi rồi để lửa nhỏ trong vài phút, sau đó rót ra cốc, thêm một thìa cà phê mật ong hoặc một lát chanh.

Sau khi uống rượu, cơ thể bài tiết các chất điện giải như natri, kali, magie và photphat dẫn đến cảm giác lâng lâng. Bạn bổ sung các chất này bằng thực phẩm giàu khoáng chất như Hoa quả và rau. Dưa hấu, dưa đỏ, đào và cam đặc biệt tốt cho việc giải độc vì chúng cung cấp một lượng chất điện giải lành mạnh.

Thúc Lĩnh (Theo Bưu điện Washington)