Người tiểu đường có thể ăn đường không?

Câu trả lời:

Đường là một dạng carbohydrate (carb), có trong nhiều loại thực phẩm như cơm, bánh mì, xôi, trái cây, sữa… Người bệnh tiểu đường lo lắng ăn nhiều đường khiến bệnh nặng hơn. Trên thực tế, các tế bào cần một số loại đường để hoạt động; Trong đó, glucose là nguồn nhiên liệu quan trọng cho cơ thể và não bộ. Do đó, ngay cả khi bạn bị tiểu đường, bạn không thể ngừng ăn thực phẩm có chứa đường.

Đường trong cơ thể một phần đến từ carbs. Sau khi vào cơ thể, chúng sẽ phân giải thành glucose, tạo năng lượng cho tế bào. Carbs đơn giản như kẹo, đường ăn được phân hủy nhanh chóng, đưa một lượng đường nhanh chóng vào máu. Các loại carbs phức tạp hơn như cơm, mì, phở, bún… phân hủy chậm hơn và cung cấp lượng đường ổn định hơn theo thời gian.

Ở người bình thường, tuyến tụy sẽ sản xuất insulin để chuyển đường ra khỏi máu và đưa vào tế bào để làm nhiên liệu cho các hoạt động sống. Nếu bạn bị tiểu đường, tuyến tụy của bạn không sản xuất đủ hoặc các tế bào của bạn không sử dụng insulin hiệu quả (còn gọi là kháng insulin). Đây là nguyên nhân gây tích tụ đường trong máu, làm tổn thương mạch máu và gây ra các biến chứng lên tim, mạch, thận, mắt…

Ăn quá nhiều đường làm tăng lượng đường trong máu, dễ gây tai biến. Nhưng bị tiểu đường không có nghĩa là không được ăn đường. Khi dùng đường, bệnh nhân phải biết đường ẩn và bao nhiêu calo; Đọc thông tin dinh dưỡng trên nhãn thực phẩm, chọn các loại thực phẩm giàu chất xơ, ít đường để kiểm soát lượng đường trong máu. Nếu hảo ngọt quá, bạn có thể ăn một vài món có độ ngọt vừa phải như sơ ri, bưởi, cam; Nếu quá thèm trà, bạn có thể ăn 1-2 thìa nhỏ.

Không có dữ liệu chính xác về lượng đường mà một người mắc bệnh tiểu đường nên ăn trong một ngày. Vì thể trạng và sức khỏe của mỗi người là khác nhau. Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA) khuyến cáo người bệnh tiểu đường nên ăn ít hơn 9 thìa cà phê hay 36 gam đường, tương đương 150 calo; Tránh đồ uống ngọt, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn. Thay vào đó, người bệnh nên ăn những thực phẩm chưa qua chế biến, ít ngọt.

Bên cạnh lượng calo và đường, bệnh nhân cần chú ý đến hàm lượng carb trong thực phẩm. Khi vào cơ thể, carbs sẽ phân hủy thành đường. Vì vậy, nếu bạn thấy “không đường” trên nhãn dinh dưỡng, điều đó không có nghĩa là thực phẩm đó không có bất kỳ ảnh hưởng nào đến lượng đường trong máu. Carbs ảnh hưởng đến lượng đường trong máu giống như các dạng đường khác.

Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ không khuyến nghị giới hạn lượng carb hàng ngày cụ thể cho những người mắc bệnh tiểu đường vì nó được cá nhân hóa. Tuy nhiên, khẩu phần ăn của mỗi người cần 250 g carbs mỗi ngày. Bệnh nhân cần ăn ít hơn lượng carbs này. Trước khi chọn thức ăn, người đó nên biết tổng số gam carbs trong thức ăn hoặc đồ uống và ước tính khẩu phần chính xác.

BS.CKI Đặng Thị Oanh
Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, TP.HCM