Tại sao đầu gối thường đau nhiều hơn trong mùa lạnh?

TS.BS Tăng Hà Nam Anh, Giám đốc Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, phân tích, thời tiết lạnh có thể kích thích tình trạng đau khớp gối ở mọi đối tượng. Tuy nhiên, ở người lớn tuổi, người có bệnh nền về viêm khớp gối, thoái hóa khớp gối, gút hoặc chấn thương đầu gối trước đó, cơn đau khi trời trở lạnh thường rõ ràng hơn.

Trước hết, thời tiết lạnh khiến các mạch máu xung quanh khớp gối co lại, từ đó làm giảm lưu lượng máu đến khớp gối. Màng hoạt dịch và xương dưới sụn khớp gối không được cung cấp đủ máu sẽ bị kích thích gây đau nhức.

Thời tiết lạnh kéo theo áp suất khí quyển giảm cũng khiến các mô, chất lỏng và khí xung quanh khớp gối giãn nở, chèn ép các dây thần kinh gây đau nhức, khó chịu. Hơn nữa, để thích nghi với thời tiết lạnh, cơ thể cố gắng điều chỉnh nhiệt độ bên trong bằng cách co cơ. Hiện tượng co cơ làm giảm lượng oxy cung cấp cho các bó cơ xung quanh khớp gối khiến các bó cơ căng cứng, không linh hoạt, làm tăng cảm giác đau nhức ở khớp gối.

Đặc biệt, trong những tháng mùa đông lạnh giá, hầu hết mọi người đều có xu hướng ít vận động, vừa hoạt động thể chất vừa phải. Lười vận động khiến sụn khớp không hấp thụ đủ chất dinh dưỡng, trở nên kém đàn hồi và dẻo dai, làm tăng mức độ đau khớp gối khi vận động. Chưa kể, lười vận động cũng là nguyên nhân khiến nhiều người tăng cân mất kiểm soát. Một số khảo sát cho thấy mọi người có thể tăng trung bình 2,3-3,2kg trong những tháng mùa đông. Trong khi đó, cứ tăng thêm gần 0,5kg thì áp lực lên khớp gối sẽ tăng thêm khoảng 1,8kg. Áp lực từ trọng lượng dư thừa cũng là nguyên nhân gây đau khớp gối vào mùa lạnh.

Ở những người từng bị viêm khớp hoặc phẫu thuật đầu gối, thời tiết lạnh và độ ẩm cao có thể khiến các dây thần kinh xung quanh đầu gối nhạy cảm hơn bình thường. Lúc này, chỉ cần một tác động lực nhỏ từ bên ngoài cũng có thể khiến nhiều người cảm thấy đầu gối đau nhức hơn cả một ngày nắng ấm.

Để giảm tình trạng đau khớp gối khi thời tiết chuyển lạnh, bác sĩ Nam Anh khuyến cáo người bệnh chú ý giữ ấm toàn thân để thúc đẩy quá trình lưu thông máu đến các khớp. Với đầu gối, khi đi ra ngoài hoặc tập thể dục, bạn có thể sử dụng nẹp hoặc băng quấn đầu gối để vừa tăng độ ấm, vừa giảm tác động bên ngoài lên khớp gối.

Khi bị đau khớp gối, nhiều người có tâm lý “lười” vận động vì nghĩ càng vận động càng đau. Tuy nhiên, nếu bạn nghỉ ngơi hoàn toàn, sụn khớp sẽ không hấp thụ được dưỡng chất để tái tạo, lâu dần sẽ bị khô, tăng nguy cơ đau khớp. Vì vậy, vào những ngày nhiệt độ giảm sâu, thay vì chạy bộ hay đạp xe ngoài trời, mọi người có thể tập luyện trong nhà với các bộ môn nhẹ nhàng như yoga, đi bộ trên máy chạy bộ…

Tắm nước ấm và xoa bóp đầu gối bằng túi chườm nóng cũng góp phần giảm đau đầu gối hiệu quả khi trời lạnh. Đồng thời, mỗi người cũng cần chú ý uống đủ nước để đảm bảo độ ẩm cho khớp, giúp duy trì sự dẻo dai, giảm hao mòn sụn khớp và xương dưới sụn. Theo các nghiên cứu, lượng nước lý tưởng mỗi ngày có thể dựa trên tiêu chuẩn 40ml/kg trọng lượng cơ thể, tốt nhất là nước ấm vào mùa đông..

Để khớp gối luôn dẻo dai, trơn tru, mỗi người cũng có thể bổ sung các dưỡng chất chăm sóc khớp chuyên biệt như Màng vỏ trứng, Collagen type 2 không biến tính, Collagen Peptide thủy phân, Tinh chất nghệ, Chondroitin Sulfate… Các tinh chất này có khả năng điều hòa miễn dịch, ức chế quá trình viêm nhiễm tại khớp, đồng thời kích thích sản sinh chất nền, thúc đẩy quá trình tái tạo sụn khớp và cải thiện chất lượng dịch nhờn, từ đó hỗ trợ giảm đau và làm chậm quá trình thoái hóa khớp gối hiệu quả khi thời tiết chuyển mùa .

Trong trường hợp đã áp dụng các biện pháp trên mà tình trạng đau khớp gối không cải thiện, người bệnh nên đến gặp các bác sĩ chuyên khoa để được xác định đúng nguyên nhân và có phác đồ điều trị phù hợp, bác sĩ Nam Anh khuyến cáo.

Hương Nguyễn